Bunu yapan işverenler yandı! Çalışanlarına tazminat ödemek zorunda kalabilirler!
Eşitlik ilkesi, aynı durumda olan kişilere aynı kuralların uygulanması anlamına gelir. Bu ilke işyeri uygulamalarında, benzer işi yapanlara benzer ücretin verilmesinden, işçilerin terfilerine, sosyal haklarının belirlenmesine ve işe alıp işten çıkarmaya kadar birçok alanda geçerlidir.
Eşitlik ilkesine aykırı olan durumlar, aynı durumda olan iki çalışan arasında farklı işlem yapılmasıdır. İşverenler, objektif bir nedenleri olmadığı sürece aynı durumda olan çalışanlara farklı davranmak zorunda değildir. Yargısal denetimde ise esaslı nedenlerin olup olmadığına ve biyolojik veya işin niteliği gibi sebeplerin zorunlu kılıp kılmadığına bakılmaktadır. İşçiler arasında ayrımı haklı kılan nedenlerin varlığı durumunda, yapılan farklı işlem ayrımcılık olarak kabul edilmeyecektir.
İşverenlerin performans gerekçesiyle ücret zammı uygulaması eşitlik ilkesine uygun olabilir. Ancak performansın objektif olmayan veya ispatlanamayan şekilde değerlendirilmesi durumunda, bu gerekçe geçerli sayılmayacaktır. Ayrıca, ücret ve terfide performansın düşüklüğü ayrımı haklı kılan bir neden olabilirken, sosyal haklarda bu durum ayrımı haklı kılan bir neden olarak değerlendirilemez.
Mevsimlik işçilerin durumunda, sözleşmelerin belirli süreli veya belirsiz süreli olmasına göre farklı haklar doğabilir. Tek sezonluk mevsimlik sözleşmeler, sezon sonunda kendiliğinden sona erer ve işveren ihbar ve kıdem tazminatı ödemez. Ancak belirsiz süreli mevsimlik sözleşmeler önceden bildirimle sona erdirilmelidir, aksi takdirde işverenin ihbar ve kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar.
MEVSİMLİK İŞÇİLER İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİR Mİ?
Mevsimlik işçiler, genellikle tarım ve turizm sektöründe çalışan ve işverenlerin mevsimlik ihtiyaçlarını karşılayan çalışanlardır. Türkiye'de farklı bölgelerde mevsimlik tarım ürünlerinin hasat dönemlerinde çalışma ihtiyacı ortaya çıkar.
İş Kanunu'na göre, mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin hakkı elde edebilmeleri için 1 yıl sürekli çalışmaları gerekmektedir. Bu nedenle, mevsimlik işlerde çalışanlar genellikle yıllık izin hakkından yararlanamazlar.
Ancak, mevsimlik işçilerin sürekli olarak çalıştıkları oteller gibi işyerlerinde, devamlı çalışan işçiler yıllık izin hakkından yararlanabilirler. Bu durum, mevsimlik çalışanların daha sonra sürekli kadroya geçmeleri durumunda geçmiş mevsimlik çalışma dönemlerinin yıllık izin hesaplamasında dikkate alınabileceği anlamına gelir.
Mevsimlik işçiler, işsiz kaldıklarında işsizlik maaşı alma hakkına sahip olabilirler. Hizmet akdinin belirli süreli olması durumunda, bu sürenin bitiminden dolayı işsiz kalan mevsimlik işçiler işsizlik maaşı talep edebilirler.
İşsizlik maaşı alabilmek için son 120 gün (4 ay) içinde prim ödenmesi ve son 3 yılda en az 600 gün sigortalı olunması gerekmektedir. Ödemeler, 600 gün sigortalılık süresi için 6 ay, 900 gün sigortalılık süresi için 8 ay, 1080 gün sigortalılık süresi için ise 10 ay boyunca işsizlik maaşı almayı sağlar.
Mevsimlik işçilerin emeklilik hakları da bulunmaktadır. Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle geçici olarak çalışan mevsimlik işçilerin sigortalı olabilmesi için bazı işlemleri gerçekleştirmeleri gerekmektedir. İşçiler, işe giriş bildirgesini onaylatarak sosyal güvenlik merkezlerine başvurmalı ve gereken prim ödemelerini yapmalıdır.
Mevsimlik işçileri çalıştıran işverenlerin sigorta yaptırma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak işçiler, kendi adlarına prim ödemelerini yaparak sigortalı sayılabilmektedirler. Bu şekilde, 29 gün üzerinden prim ödeyerek 30 günlük sigortalılık süresi elde edilebilir.
Mevsimlik tarım işçileri, her ay düzenli olarak belirli bir prim ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabilir ve emeklilik için gereken primleri tamamlayabilirler.