Erken emekli olmak isteyenlerin şans yüzüne güldü! SGK, Bağkur eşitleniyor: Milyonlarca kişi faydalanacak
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yeni döneminde emeklilik sisteminde gerçekleştirilecek düzenlemeler öncelikli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Bu düzenlemeler, anneler ve ev kadınları için erken emeklilik imkanını genişletmek ve Bağ-Kur ile SGK primlerini eşitlemek gibi önemli konuları kapsamaktadır.
Özellikle Bağ-Kur kapsamında bulunan 1 milyon esnaf için yapılacak düzenleme, erken emeklilik hakkını daha da genişletecek niteliktedir. Bu düzenleme sayesinde küçük esnaflar, emekli olabilmek için önceden gereken 9.000 gün prim ödeme süresini 7.200 güne düşürebilecekler. Bu da demek oluyor ki küçük esnaflar, emeklilik imkanına ulaşmak için önceden gereken süreyi 5 yıl kadar kısaltabilecekler. Düzenleme, esnafın yanında çalışan işçi sayısı, basit usulde vergilendirme ve vergiden muafiyet gibi faktörleri de göz önünde bulundurarak kapsamı belirleyecektir. Ayrıca, bu düzenleme tüm Bağ-Kur'lu çalışanları kapsama almayı hedeflemektedir, yani sadece esnafı değil, genel olarak Bağ-Kur sistemine tabii olan çalışanları da içermektedir.
Bu düzenleme ile birlikte, anneler ve ev kadınları için de erken emeklilik imkanı sağlanması hedeflenmektedir. Bu gruplardaki kadınlar, daha önceki düzenlemelere göre daha erken bir yaşta emekli olabilecekler. Böylece, annelerin ve ev kadınlarının emeklilik dönemi daha erken başlayacak ve sosyal güvenceye daha erken kavuşmaları sağlanacak.
Ayrıca, Bağ-Kur ile SGK primlerinin eşitlenmesi de önemli bir adım olarak görülmektedir. Bu düzenlemeyle birlikte, Bağ-Kur ve SGK prim oranları arasındaki farklar azaltılacak ve daha adil bir sistem oluşturulacak. Bu sayede, Bağ-Kur ve SGK kapsamında çalışanların emeklilik hakları daha dengeli bir şekilde değerlendirilecek ve prim ödemeleri daha eşitlenecektir.
PRİM GÜN SAYISI 7 BİN 200 OLACAK
Yapılacak düzenlemeyle, 8 Eylül 1999-30 Ocak 2008 tarihleri arasında sigortalı olan Bağ-Kur'lular için gün sayısı şartı 9.000 olarak belirlenmişti. Ancak yeni düzenleme ile hem kadınlar hem de erkekler için prim gün sayısı 7.200'ye indirilecek. 7200 prim gününü tamamlayanlar, sigortalılık başlangıç tarihlerine göre belirlenen yaş şartını sağladıklarında emekli olabilecekler. Ancak prim süresini doldursalar bile yaş beklemeleri gerekecek. 1 Mayıs 2008'den sonra sigortalılık başlangıcı olanlar için ise yine 9.000 gün prim şartı ve kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş şartı ile başlayan ve kademeli olarak artan emeklilik yaşı tamamlanması gerekiyor.
Yapılacak 1.800 günlük indirimle 2008'den sonra sigortalılık başlangıcı olan Bağ-Kur'lu çalışanlar da 7.200 gün prim ödeyerek emekli olabilecekler. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan yaş şartını da tamamlamak gerekecek. Eğer Bağ-Kur'lular yasa düzenlemesi kapsamına alınırlarsa, 9.000 günü doldurmayanlar 7.200 gün primleri olduğunda hemen emekli olabilecekler.
Mevcut durumda, farklı kurumlarda sigortalı olarak çalışmış bireyler için iki yöntem uygulanıyor. 2008'den önce sigortalı olanların emekli olacakları kurum, son 7 yıllık sigortalılık süresindeki 1.261 günü baz alarak belirleniyor. Bu süre içinde hangi kurumdan 3.5 yıl ve daha fazla çalışma varsa, o kurum seçiliyor. 1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olanlar ise daha fazla prim ödedikleri kurumdan emekli olabiliyor. Bu durumda, 3.5 yıla bakılmıyor. Ancak Bağ-Kur ile SGK primlerinin eşitlenmesi söz konusu olduğunda, farklı kurumlarda çalışanlar için böyle bir hesaplama yapılması gerekmeyebilir.
EV KADINLARI VE ANNELER İÇİN EMEKLİLİK SİSTEMİNDE DEĞİŞİKLİK
Ev kadınları ve anneler için de emeklilik sisteminde önemli değişiklikler yapılacak. Aile Koruma Kalkanı Paketi kapsamında ev kadınları, sosyal güvenceye kavuşacak ve yıpranma hakkı benzeri bir uygulama ile erken emekli olabilecekler. SGK ile Bağ-Kur primlerinin eşitlenmesi, erken emeklilik imkanı sağlayacak. Aile Koruma Kalkanı paketiyle hayata geçirilecek sistem, dört aşamada uygulanacak. İlk aşamada, herhangi bir sigortası olmayan veya çalışma imkanı bulamamış ev kadınlarının sosyal güvence ve emeklilikleri sağlanacak. İkinci aşamada, annelerin çocuk sayısına göre erken emeklilik imkanları devreye alınacak. Üçüncü aşamada, çalışan anneler için yıpranma düzenlemesiyle hem yaş şartı hem de prim desteği ile erken emeklilik imkanı sağlanacak. Son aşamada ise doğum borçlanması ile ilgili çalışmalar yapılacak. Sigortadan önce dünyaya gelen çocuklar için doğum borçlanması yapılarak prim kazanma imkanı üzerinde çalışmalar yapılacak.
İlk aşamada, sosyal güvencesi olmayan veya prim ödemesi bulunmayan ev kadınları için sigorta sistemi devreye alınacak. Anneler, isteğe bağlı sigorta sistemiyle sosyal güvenceye kavuşturulacak. Devlet, ödenecek primlerin her ay üçte birini karşılayacak. Ev kadınları daha az prim ödeyerek daha erken emekli olabilecekler. Aynı zamanda, emeklilik yanında sosyal güvenceyle birlikte ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler. Bağ-Kur ve SGK primlerinin eşitlenmesi durumunda, 5.400 gün olan kısmi emeklilik şartı 4.500 güne kadar indirilebilecek.
Emeklilik ve sosyal güvence hakkı ev kadınlarına sunulurken, anneler için getirilecek sistem daha avantajlı olacak. Çocuk sahibi olan ev kadınları, isteğe bağlı sigorta yaptırdıklarında, prim desteği ve erken emeklilik hakkından faydalanacaklar. Yıpranma sistemi çerçevesinde, çocuk sayısına göre prim katkısı ve yaş şartında esneklik sağlanacak. Her yıl annelerin primlerine belirli bir miktar eklenerek, yaş şartı geri çekilecek. Bu eklenen primlerle daha az çalışan ve daha çok prim kazanan annelerin yaş şartı da geriye çekilecek. Örneğin, 2 yıllık bir prim eklenmişse, yaş şartı da 2 yaş geriye çekilecek. Çocuk sayısı da bu durumda önemli bir kriter olacak.