Kabızlık probleminden yakınanlar dikkat! Bir kez içenin bağırsakları motor gibi çalışacak
Kabızlık herkesin başına gelebilir ancak uzun süre devam ederse ciddi sorun haline gelebilir. Bunun nedeniyse kabızlık ve bunun yol açtığı komplikasyonların kişinin günlük yaşam kalitesini büyük ölçüde etkilemesi ve basit yöntemlerle tedavi edilebilmesine rağmen kalıcı yapısal değişikliklere yol açabilen ameliyata başvurmak zorunda olmasıdır. Bu nedenle kabızlığın önlenmesi için temel nedeni erken tespit edip uygun çözümlerin uygulanması çok önemlidir.
Kabızlık denilince akla ilk gelen, lifsiz ve susuz beslenmedir. Ancak kabızlığa neden olan yalnızca bu kişiler değildir. Hemoroid ve anorektal hastalıklar uzmanı ve gastroenteroloji asistanı. Doç. Dr. Özdal Ersoy, konuya ilişkin açıklamasında kabızlığa neden olan faktörleri sıraladı.
1.LİFSİZ BESLENME
Tükettiğimiz besinler ince bağırsakta sindirilip gerekli maddeler kana karıştıktan sonra kalan kısım ince bağırsaktan su şeklinde kalın bağırsağa geçer.
Kolonun görevi bu sulu dışkıdan anüse giden suyu yeniden emerek onu 200-300 gram katı dışkıya dönüştürmektir. Diyetinizde yeterince lif almazsanız kolondan emilen su miktarı artar ve kalan dışkı ise çok sert hale gelir. Bu nedenle kabızlığı önlemenin en etkili yolu lifli gıdaları beslenmenize dahil etmektir.
2.BİLİNÇSİZ DİYETLER
Sağlıklı ve ideal kiloda bir vücut hemen herkesin hayalidir. Bu yüzden çoğumuz arkadaşlarımızın tavsiyesi doğrultusunda rastgele diyetler yaparak kilo vermeye çalışmaktayız. Yrd. Doç. Dr. Özdal Ersoy, bu konudaki değerlendirmesinde özellikle zayıflamaya yönelik diyetlerin bilinçsizce yapılması, örneğin tüketilen az miktardaki gıdanın yeterli yağ, lif ve su ile desteklenmemesi durumunda sert dışkıların oluşabileceğini söyleyerek, kabızlığın oluşabileceği konusunda uyarıda bulundu.
3. HAREKETSİZLİK
Kabızlığın nedenlerinden biri hareketsiz yaşam tarzıdır. Sindirim sistemimizde gün içerisinde pek çok refleks olayı meydana gelir. Hareket ettiğimizde bağırsaklarımızda otomatik olarak ilerleyici, huzursuz hareketler başlar. Bu nedenle gün içerisinde düzenli olarak yürüyüşe çıkmaya çalışın.
4. YETERSİZ SU/SIVI ALIMI
Yeterli su emilmezse dışkı ince bağırsaktan kalın bağırsak kısmına geçerken sertleşir. Bu sert dışkıdaki su kolonda yeniden emildiğinde sertliği artar.
Yeterince su içerseniz (vücut ağırlığının kg'ı başına en az 30 ml, örneğin 60 kg'lık bir kişi için yaklaşık 1800-2000 ml), kalın bağırsağınıza giren dışkı yeterince sulu olacaktır. Bu nedenle gün içerisinde bol su içmek oldukça önemlidir. Ayrıca çay (seyreltilmiş), şeker ilavesiz seyreltilmiş meyve kompostosu, kuru erik suyu ve bitki çayı da önerilir.
5.HAMİLELİK
Dr. Özdal Ersoy, Hamilelik, kabızlık sorunlarına neden olabilecek başka bir faktördür" diyor ve bunun nedenini şöyle açıklıyor: "Daha önce herhangi bir kabızlık semptomum yoktu ancak su ve lif alımının azalması, fiziksel aktivitenin azalması ve kandaki progesteron hormonunun artması, özellikle son birkaç ayda bebekle birlikte hamileliğin devam etmesini sağlıyor. Çünkü karnınızda boşluk olması kabızlığa yol açabilir.
Ayrıca, büyüyen karnınızın düzgün ve sağlıklı beslenmemesi veya hamilelik sırasında almanız gereken ilaçlar (demir, kalsiyum ve florür takviyeleri gibi) nedeniyle de kabızlık meydana gelebilir. Hamilelik sırasında kabızlığı önlemek için lif ve sıvı alımınızı artırmak ve düzenli egzersiz yapmak çok önemlidir."
6.BAZI İLAÇLAR
Beslenmenize ve yaşam tarzınıza dikkat etmenize rağmen kabızlığınız geçmiyorsa kullandığınız ilaçtan kaynaklanıyor olabilir.
Demir, kalsiyum, antispazmodikler, depresyon, tansiyon ilaçları da kabızlık sorunlarına neden olabilir. Bu ilaçları almanız gerekiyorsa, doktorunuzun önerdiği şekilde kabızlığı önlemek için bu ilaçlarla etkileşime girmeyen ek laksatifler de verilebilir.
7.UZUN SÜRELİ SEYAHAT
Uzun süreli seyahat vücudunuzun yeme, uyku, egzersiz ve bağırsak alışkanlıklarını bozarak kabızlığa yol açabilir. Bu tür yolculuklarda önceden profesyonel tavsiye almalı, egzersiz ve sıvı alımınızı mümkün olduğu kadar arttırmalı, yolculuk süresince uygun müshil veya lif içeren besin takviyeleri kullanmalısınız.
8.TUVALET İHTİYACINI ERTELEMEK
Yerel tuvaletlerin hijyenik olmaması nedeniyle tuvalete gitmekte gecikebilirsiniz veya acilen bir yere gitmeniz gerekebilir.
Ancak tuvalete gitme hissi ortaya çıktığında, dışkılamayarak bu süreci geciktirirseniz refleks dışkılamayı tersine çevirecek ve dışkı bağırsağın son kısmı olan rektuma doğru yükselecek ve dışkı hissi oluşacaktır. Bu, dışkının kalın bağırsakta kalma süresini artırır, dışkıdan suyun yeniden emilmesini artırır ve dışkıyı sertleştirir.
"Kabızlık, dışkılamanın zor olması nedeniyle ortaya çıkar" uyarısında bulunan Yrd. Doç. Özdal Ersoy, şu bilgileri veriyor: "Dışkı bağırsaklarda beklerken bir süre sonra rektum genişler, rektumun hassasiyeti kaybolur ve tuvalete gitme sıklığı giderek azalır. Kabızlık sorunlarının yaşanmaması için dışkılama ihtiyacı azalır. 5-10 dakika içerisinde kaçınılmalıdır.”
